استاد دانشگاه تهران در گفت وگو با مهندس وب مطرح كرد
اگر پژوهش را دریابیم، بحران ها مدیریت پذیر می شوند
به گزارش مهندس وب، استاد دانشگاه تهران توجه به مبحث پژوهش را عامل مهم در مدیرت بحران های کشور دانست و بر اهمیت استفاده از مطالعات پژوهشی در ساخت شهر های جدید تاکید نمود.
به گزارش مهندس وب به نقل از ایسنا، در عصر حاضر، توسعه پایدار و مدیریت کارآمد شهرها به یکی از چالش های اساسی برای خیلی از کشورها تبدیل گشته است. کشور ایران نیز به عنوان یکی از کشورهای درحال توسعه، با مشکلات مختلفی دراین خصوص روبرو است. کرامت الله زیاری استاد دانشگاه تهران یکی از کارشناسان حوزه شهرسازی و پژوهش های اجتماعی، در یک مصاحبه جامع به بررسی وضعیت شهرهای جدید ایران و چالش های پژوهش در این کشور پرداخته است.
وی در این گفت و گو به نقاط ضعف مدیریتی، ناکارآمدی در عرصه شهرهای جدید، کمبود اشتغال و وضعیت اقتصادی حاکم بر این مناطق اشاره کرده و به تحلیل علل این معضلات پرداخته است. شهرهای جدید در ایران خصوصاً شهرهای اطراف تهران، به دلیلهای مختلف همچون عدم برنامه ریزی مناسب، مدیریت دوگانه و تضاد منافع، امروزه به کمبود آب و امکانات اولیه زندگی گرفتار شده اند و به انبارهای مسکن تبدیل گردیده اند. زیاری به طور دقیقتر بر این نکته تاکید دارد که این شهرها نیازمند توجه جدی به مکان یابی مناسب، ایجاد زیرساخت های حمل و نقل عمومی و تنوع در اقتصاد هستند تا بتوانند نقش مؤثری در بهبود کیفیت زندگی شهروندان ایفا کنند. مدیریت شهری نیز به عنوان یک عنصر کلیدی در پیشرفت و توسعه شهرها، در این گفت و گو مورد بحث قرار گرفته است. وجود تضاد بین شهرداری و شرکت عمران در مدیریت این شهرها، به ایجاد مشکلات عدیده ای منتج شده که مانع پیشرفت پروژه ها و جذب سرمایه گذاری به این مناطق می شود.
وی با بررسی این مشکلات، به ضرورت اصلاحات در نظام مدیریتی و پژوهشی کشور اشاره کرده و بر اهمیت برقراری تعاملات مؤثر با کشورهای پیشرفته دراین خصوص تاکید دارد. علاوه بر چالش های شهری، وی به بررسی وضعیت پژوهش در ایران نیز پرداخته است. او با تکیه بر این که پژوهش یکی از ارکان اصلی توسعه پایدار در هر کشور محسوب می شود، به چالش های موجود در این زمینه همچون کمبود منابع مالی و شرایط نامناسب کاری برای اعضاء هیات علمی اشاره کرده و خواهان حمایت و توجه جدی به دانشگاه ها و محققان شده است. او نگرانی خودرا از کاهش انگیزه محققان به سبب عدم تامین حقوق مناسب و فرصت های همایش های بین المللی ابراز کرده و بر این باور است که ایجاد فرصت های بیشتر برای تبادل اطلاعات و تجربیات بین المللی می تواند به بهبود شرایط پژوهشی در کشور کمک نماید. در نهایت، این گفت و گو ابعادی از معضلات مدیریت شهری و وضعیت پژوهش در ایران را به تصویر می کشد. این استاد دانشگاه قویاً بر این نکته تاکید دارد که تنها با بهره بردن از تجربیات جهانی و توجه به نیازهای واقعی شهروندان، می توان به بهبود اوضاع موجود امید داشت.
زیاری در تالار مشاهیر دانشگاه تهران
کرامت الله زیاری، استاد دانشگاه تهران در گفت و گو با ایسنا، به تشریح دستاوردهای علمی و پژوهشی خود پرداخت. وی با اشاره به سابقه ۱۹ سال و نیم تدریس در دانشگاه، اظهار داشت: در طول این سال ها، ضمن کسب مدارک تحصیلی لیسانس، فوق لیسانس و دکترای جغرافیا، تخصص خودرا با گرفتن مدرک تخصصی برنامه ریزی کالبدی و طراحی شهری از کالج معماری شهرسازی انگلستان و فوق دکترای مهندسی شهرسازی از دانشگاه علم و صنعت تکمیل کرده است.
زیاری در ادامه، به کارنامه علمی خود اشاره نمود و اظهار داشت: حاصل تلاش من، تألیف و ترجمه ۶۰ جلد کتاب، نگارش ۷۰۰ مقاله علمی، شامل ۵۰۰ مقاله علمی-پژوهشی و ISI (با نمایه وب آو ساینس و اسکوپوس)، چاپ دو مقاله در مجله سیتیز آمریکا در سال ۲۰۰۶ (به عنوان نخستین ایرانی منتشر کننده مقاله در این مجله)، ارائه مقالات گوناگون در کنگره های بین المللی و انجام ۲۰ طرح پژوهشی بوده است.
وی همین طور اشاره کرد که مقالات ISI وی با نمایه وب آو ساینس و اسکوپوس شناخته می شوند. این استاد دانشگاه در بخش دیگری از سخنان خود به افتخارات و جوایز کسب شده اشاره نمود و اظهار داشت: در سال ۱۳۸۴، نشان درجه یک پژوهش کشور را از وزارت علوم دریافت کردم. همین طور در سال ۱۴۰۱، به عنوان استاد نمونه کشوری انتخاب شدم و لوح قدردانی از رییس جمهور وقت دریافت کردم.
وی ادامه داد: در نودمین سال تاسیس دانشگاه تهران (۱۳/۴/۱۴۰۳)، مصادف با ۱۷۷ سال سنت آموزش عالی در ایران، به عنوان یکی از مشاهیر دانشگاه تهران انتخاب شده و تصاویر وی در اطراف سردر دانشگاه نصب گردید.
زیاری در ادامه اشاره کرد که اخیراً نیز در ۲۶ آذرماه به عنوان پژوهشگر نمونه دانشگاه تهران انتخاب شده و لوح تقدیر به زبان فارسی و انگلیسی دریافت کرده است.
وی اشاره کرد: در سال ۱۴۰۳ نیز از دست ریاست دانشگاه تهران، لوح تقدیر به عنوان پژوهشگر نمونه دانشگاه تهران دریافت کردم.
زیاری درباب پروسه انتخاب استاد نمونه و پژوهشگر نمونه اظهار داشت: این انتخاب برمبنای بخشنامه ها و ضوابط وزارت علوم و دانشگاه تهران صورت می گیرد. این ضوابط شامل جداول امتیازدهی برمبنای مقالات علمی-پژوهشی داخلی، مقالات ISI، کتاب ها و طرح های پژوهشی است. امتیازات کسب شده در سیستم آر چی آی اس دانشگاه ثبت و برمبنای آن، افراد برگزیده توسط شوراهای مختلف دانشگاه معرفی و در جشنواره پژوهشی دانشگاه تقدیر می شوند.
دلایل شکست شهرهای جدید در ایران
زیاری در ادامه مصاحبه خود به بررسی وضعیت شهرهای جدید در ایران پرداخت. وی با اشاره به مطالعات گسترده خود در حوزه شهرهای جدید در کشورهای مختلف جهان، گفت: بعد از بررسی شهرهای جدید در انگلستان، به تحقیق درمورد علل موفقیت و عدم موفقیت این شهرها در کشورهای آمریکایی، اروپایی، استرالیا، نیوزیلند، روسیه و جهان سوم پرداخته است.
این استاد دانشگاه با اعلان اینکه در سال ۲۰۰۶ مقاله ای در مجله سیتیز آمریکا منتشر نموده است، اضافه کرد: اخیراً نیز یک مقاله جدید دراین خصوص چاپ کرده ام. علاوه بر این، در جایگاه مشاور شهر جدید پرند، در حوزه های مکان یابی، برنامه ریزی، طراحی و ساخت این شهر نیز نقش داشته ام. همین طور مطالعاتی در شهرهای جدید بینالود، پردیس، شیرین شهر اهواز و شهرهای جدید اطراف اصفهان (از جمله مجلسی، فولادشهر و شاهین شهر) انجام داده ام.
زیاری در ادامه، به بیان علت عدم موفقیت شهرهای جدید شرقی کشور پرداخت و اشاره کرد: مکان یابی نامناسب این شهرها و عدم توجه به تجارب جهانی در ساخت آنها، همچون دلیلهای اصلی این ناکامی است. متاسفانه، مسؤلان دست اندرکار در عرصه شهرهای جدید، بیشتر به جنبه های اجرائی توجه دارند و از دیدگاه نظری، علمی، تجارب موفق و ناموفق در نظام های اقتصادی، اجتماعی جهان و سابقه پیشینه غافل هستند.
وی با تأکید بر ضرورت توجه به مبانی نظری و پیشینه شهرهای جدید، اضافه کرد: علت عدم موفقیت شهرهای جدید در ایران، در وهله اول به مکان یابی نامناسب و عدم جذب سرریزهای جمعیتی مادرشهرها برمی گردد. این شهرها نتوانسته اند به ایجاد اشتغال و سرمایه گذاری بپردازند و بیشتر به شهرهای خوابگاهی تبدیل گشته اند. نبود فعالیت اقتصادی، خدمات اساسی و فاصله زیاد از مادرشهرها، از دیگر مشکلات این شهرها است.
مدیریت شهرهای جدید دوپاره است
زیاری همین طور به مشکلات مدیریتی در شهرهای جدید اشاره نمود و اظهار داشت: مدیریت در این شهرها دوپاره است، بخشی در اختیار شهرداری و بخشی در اختیار شرکت عمران شهرهای جدید قرار دارد که این امر، سبب تضاد و درگیری بین این دو نهاد شده و مانع پیشرفت شهرها می شود.
وی اشاره کرد: باید مدیریت واحد و کارایی برای این شهرها ایجاد شود تا بتوانند به جمعیت قابل قبولی رسیده و خدمات مورد نیاز را فراهم کنند
این استاد دانشگاه با اشاره به این که یکی از اهداف شهرهای جدید، ارائه مسکن به گروههای کم درآمد بوده است، اظهار داشت: متاسفانه، شهرهای جدید به انبارهای مسکن تبدیل گشته اند و خیلی از ساکنان آنها با مشکلاتی مانند کمبود آب مواجهند. بطور مثال، شهر پرند که بنده برنامه ریزی آنرا بر عهده داشته ام، با کمبود آب شدید مواجه است!
زیاری بر ضرورت توجه به مکان یابی مناسب، مدیریت کارآمد، ایجاد ساختار تشکیلاتی قوی، توسعه کارهای اقتصادی، سرمایه گذاری، ایجاد زون های صنعتی، فاصله مناسب از مادرشهرها، ایجاد شهرهای سبز و گسترش زیرساخت های حمل و نقل عمومی اصرار کرد و اضافه کرد: متاسفانه، به سبب نبود دید کارشناسی علمی، عدم آشنایی با شهرهای جدید دنیا و ضعف در مدیریت، شهرهای جدید در ایران با مشکلات فراوانی روبه رو هستند.
ایشان سپس اشاره کرد که آمارها نشان میدهد که شهرهای جدید در ایران روز به روز ناموفق تر می شوند.
زیاری در ادامه به وضعیت جمعیتی شهرهای جدید اشاره نمود و اظهار داشت: طراحی شهر جدید پرند برای ۸۰ هزار نفر بوده است و در مقاله ای که حدود ۱۰ تا ۱۵ روز پیش در یکی از بزرگ ترین مجلات جهان منتشر کردم، آخرین آمار جمعیتی را بررسی نموده ام. بر طبق این تحقیقات، هر شهر جدید بطور متوسط حدود ۲۰ هزار نفر سکنه دارد، اما برمبنای پیش بینی های انجام شده در سالیان ۶۹ و ۷۰، باتوجه به رشد جمعیت پس از انقلاب و جنگ، انتظار میرفت که جمعیت کشور به حدود ۱۰۰ میلیون نفر برسد و قرار بود شش میلیون نفر از سرریزهای جمعیتی به شهرهای جدید منتقل شوند. متاسفانه، تعداد ساکنین فعلی نسبت به آن پیش بینی ها بسیار کمترو متناسب با جمعیت پذیری و وضعیت اقتصادی پهناور نیست.
شهرهای جدید با اقتصاد ضعیف مواجه هستند
وی اضافه کرد: شهرهای جدید هم اکنون با اقتصاد ضعیف و فعالیت کم، و گروههای درآمدی پایین مواجهند. متاسفانه، به سبب کمبود امکانات مسکونی در کلانشهرها، خیلی از افراد به این شهرها نقل مکان کرده و وقت زیادی را در ترافیک صبحگاهی صرف می کنند تا به کار خود در مادرشهرها برسند.
این استاد دانشگاه ضمن تاکید بر اهمیت مدیریت در حوزه شهرسازی اظهار داشت: مدیریت در عرصه وزارت راه و شهرسازی یکی از بزرگ ترین چالش هاست. در شهرهای جدید، مدیریت علمی در حد لازم رعایت نمی شود و در حقیقت، یکی از ضعف های ما دراین خصوص به شمار می آید.
پژوهش پیش نیاز توسعه است
زیاری با اشاره به وضعیت پژوهش در کشور، اظهار داشت: پژوهش در ایران با چالش های زیادی هم راه است. انجام کارهای علمی نیازمند عشق و علاقه است و متاسفانه خیلی از محققان، بدون امکانات مادی کافی در این راه حرکت می کنند. من به عنوان یک استاد دانشگاه، خیلی از پژوهش هایم را با هزینه شخصی انجام داده ام و هیچ نوع منفعت مادی از آن ندارم. مسئولان باید شرایط لازم را از نظر مالی برای پشتیبانی از پژوهش فراهم آورند و منابع بیشتری را به دانشگاه ها اختصاص دهند
وی به عدم توجه کافی به مقالات و تحقیقات در دانشگاه ها اشاره نمود و اظهار داشت: متاسفانه، تامین بودجه ها و پشتیبانی از طرح های پژوهشی به اندازه کافی جدی گرفته نمی گردد. حقوق پژوهشگران و اعضاء هیات علمی نیز به شدت پایین است و این مساله مانع از پیشرفت علمی در کشور می شود.
زیاری در ادامه بیان کرد: تحقیقات من نشان میدهد که در مقایسه با کشورهای همسایه و حتی کشورهای کوچک تر، حقوق اعضاء هیات علمی در ایران به شدت پایین است و این شرایط سبب کاهش انگیزه محققان در کشور می شود.
ایشان سپس با تکیه بر لزوم توجه به وضعیت پژوهشی و علمی در کشور اظهار داشت: اگر این روند ادامه یابد، کشور با چالش های جدی در حوزه توسعه و پیشرفت علمی مواجه خواهد شد. متاسفانه، یکی از علت های عقبگرد کشور، کاهش ارزش ریال، آلودگی های محیطی و کمبود منابع آبی است که به شدت بر وضعیت کشور تاثیر گذاشته و ایران را به سرزمینی خشک تبدیل نموده است.
زیاری در ادامه به تأثیر پژوهش در توسعه و بهبود وضعیت شهرها و محیط زیست اشاره نمود و اظهار داشت: پژوهش در عرصه مدیریت شهری و محیط زیست به ما کمک می نماید تا از آلودگی، ترافیک و توسعه بی رویه جلوگیری نماییم. امنیت و توسعه پایدار کشور باید در امتداد حفظ محیط زیست، بهینه سازی منابع اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی صورت گیرد. به عنوان مثال، کشور دبی که در سال ۱۹۵۳ تأسیس شد، در راه پیشرفت قرار گرفت و الان به یک قطب اقتصادی تبدیل گشته است. این پیشرفت به سبب استفاده از پژوهش و آخرین یافته های علمی بوده است.
وی به مقایسه وضعیت اقتصادی ایران و کشورهای همسایه اشاره نمود و گفت: الان خصوصاً در سقوط ارزش پول ملی، ما از کشورهای همسایه فاصله بسیاری گرفته ایم. در صورتیکه در دهه های گذشته، ارزش پول بحرین، کویت و امارات متحده به موازات دلار رو به رشد بوده، ارزش پول ما طی ۴۰ سال قبل چندین برابر کم شده است. این سقوط اقتصادی نتیجه عدم تعامل مؤثر با جهان و همین طور ضعف پژوهش در کشور است.
زیاری اضافه کرد: دولت ها باید از تجربیات کشورهای موفق دنیا عبرت بگیرند. کشورهایی که به سبب استفاده از مشاوران و پژوهش های علمی توانسته اند بطور چشم گیری رشد کنند. به عنوان نمونه، سنگاپور به یکی از کشورها با بالاترین درآمد سرانه تبدیل گشته است، در صورتیکه ما با داشتن منابع طبیعی فراوان، هنوز مشکلاتی مانند بیکاری و نبود اشتغال داریم.
وی همین طور به فراوانی مشکلات زیست محیطی اشاره نمود و اظهار داشت: مشکلاتی که کشورمان با آن رو به رو است، نشان دهنده عدم توجه به قوانین و برنامه ریزی های علمی است. بنده به مدت ۳۳ سال روی طرح انتقال پایتخت کار کرده ام، اما متاسفانه کسی از ما نمی پرسد که علت این مشکلات چیست و چطور می توانیم آنها را حل نماییم.
در ادامه، دکتر زیاری از نیاز به پشتیبانی از دانشگاه ها و محققان سخن گفت و اظهار داشت: بسیار اهمیت دارد که در عرصه پژوهش، فضای مناسبی برای کارهای علمی برقرار شود. وضعیت حقوق اعضاء هیات علمی باید بهبود یابد و فرصت های لازم جهت شرکت در سمینارها و کنفرانس های بین المللی مهیا گردد. متاسفانه، هم اکنون، خیلی از محققان با مشکلات مالی زیادی جهت شرکت در این کنفرانس ها روبه رو هستند.
او در آخر به وضعیت سخت محققان در کشور اشاره نمود و بیان کرد: فردی که می خواهد دراین خصوص کار کند، باید علاقه عمیق و عشق به علم داشته باشد. متاسفانه، خیلی ها به سبب نبود حمایت های کافی و دشواری های مالی، از ادامه مسیر علمی خود بازمی مانند.
منبع: مهندس وب
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب